Eski çağlarda, rüyalar ile ilişkili pek çok hastalığın bulunduğuna ve bunlara şeytani güçlerin neden olduğuna inanılıyordu. Bunun yanı sıra, kabuslar da insanların psikolojisini olumsuz yönde etkileyen ve bireylerin ruh sağlığının bozulmasına neden olan unsurlar olarak görülmekteydi. Kelime anlamı olarak “kabus”; şeytani güçler tarafından ezilme anlamını da taşımaktadır.
Yakın zaman içinde ise kabuslar ve mistik rüya hastalıkları yerini uyku bozukluğu hastalıklarına bırakmıştır. Birçok farklı uyku bozukluğu bulunmakta ve bireylerin sağlığını olumsuz olarak etkilemektedir. Gece Terörü, Rapid Eye Movement adı verilen Davranış Bozukluğu (RBD), uyku felci ve uyurgezerlik bu hastalıklara örnek olarak gösterilebilir.
Uyku Bozuklukları Çeşitleri
Gece Terörü
Uyku terörü bozukluğu olarak da adlandırılan bu hastalık, bireyin uykusundan aniden uyanması ile tekerrür eden bir hastalıktır. Genellikle yetişkin bireylerin mustarip olduğu bu hastalık uyku boyunca 3 ya da5 kere ortaya çıkmakta ve 15 dakikalık süreçler şeklinde devam etmektedir. Gece terörü adlı hastalığın belirtileri şunlardır;
- Uykudan ani şekilde uyanma,
- Gözleri açık şekilde uyuma,
- Uyku esnasında aşırı derecede hissedilen korku,
- Korku, terleme, konfüzyon ve hızlı kalp atışı görülmesi,
- 5 ile 20 dakika arasında uyanık kalmak,
- Verimsiz uyku.
Gece terörü hastalığının ortaya çıkış nedenleri; stres kaynaklı, kalıtsal olabildiği gibi, yüksek ateşten ötürü de olabilmektedir.
Rapid Eye Movement Davranış Bozukluğu
REM uykusu esnasında bireyin şiddetli ve dramatik şekilde gösterdiği göz hareketlerinden kaynaklanan davranış bozukluğudur. Genel olarak bu bozukluk yoğun ve şiddetli şekilde uyanma, oturma, yataktan atlama ya da bağırma şeklinde seyreder. RBD hastalığının bazı belirtileri şunlardır;
- Şiddetli ve ani şekilde uyuma hali,
- Uyku esnasında bağırmak, yatağın içinde veya dışında yumruk ya da tekme atmak,
- Morluklar, darbeler ve kesim gibi yaralanmalar ile uykudan uyanma,
- Uyku sırasında konuşma,
- Geçici kas felci.
RBD’nin nedenleri ise şunlardır:
- Parkinson hastalığı gibi, dejeneratif nörolojik durumlar,
- Kaygı ve Stres,
- Ruhsal bozukluklar,
- Uyuşturucu ve alkol kaynaklı tepkiler.
Uyku Felci
Uyku felci uyku başlangıcında veya uyanış anında ortaya çıkan ve bireyin vücudunun uyku esnasında kasılması ile şekillenen bir hastalıktır. Beyin, rüya esnasında kas kasılmasını etkinleştirmek amacıyla birtakım sinyaller gönderir ve birey bilinç kaybına uğrar. Başka bir deyişle, beyin bireyin vücudunu taşıyamayacak hale gelir, bu nedenle, onlar “felç” olur. Uyku felcinin belirtileri şunlardır;
- Rüya esnasında hareketsizlik,
- Kısık ya da boğuluyor hissi.
Uyurgezerlik
Uyurgezerlik pek çok bireyin başına gelen bir hastalık olmakla birlikte, uyku esnasında kişinin fark etmeden ayaklanıp dolaşması halidir. Birey bu hareketi bilinç dışı olarak yapmakta, yeme, içme veya giyinme gibi faaliyetlerde bulunmaktadır. Uyurgezerlik belirtileri şunlardır;
- Bireyin gözleri açık ve boş bir ifadeyle dolanması,
- Bireyi uyandırmakta güçlük çekilmesidir.
Uyurgezerliğin nedenleri ise şunlardır:
- Yorgunluk,
- Uyku eksikliği,
- Kaygı ve Stres,
- Ruhsal bozukluklar,
- Epilepsi.